بخشش مهریه یکی از موضوعات مهم در حقوق خانواده است که ممکن است برای بسیاری از زوجین سوال ایجاد کند. مهریه به عنوان حق مالی زن در ازدواج شناخته می‌شود، اما در برخی شرایط، زن می‌تواند مهریه خود را به طور کامل یا بخشی از آن را ببخشد.
در این مقاله می‌خواهیم به زبانی ساده و قابل فهم درباره مدارک، شرایط، روش و مراحل بخشیدن مهریه صحبت کنیم تا اگر شما هم در این موقعیت قرار گرفتید، بهتر بتوانید تصمیم بگیرید و مراحل را طی کنید.
بخشیدن مهریه چیست؟
بخشیدن مهریه یعنی زن به طور کامل یا بخشی از حق مالی خود که در عقد ازدواج به عنوان مهریه دریافت کرده، از آن صرف نظر کند. این بخشش می‌تواند به دلایل مختلفی انجام شود؛ مثلاً برای ایجاد صلح و سازش بین زن و مرد، حل مشکلات مالی، یا به عنوان نوعی گذشت و بخشش در زندگی مشترک. بخشش مهریه به زن این امکان را می‌دهد که مهریه‌اش را نگیرد و این حق را به مرد ببخشد.
این موضوع اهمیت زیادی دارد چون مهریه یکی از حقوق قانونی زن است و بخشش آن باید با دقت و آگاهی کامل انجام شود تا بعداً مشکلات حقوقی پیش نیاید. بهترین راه برای انجام درست و قانونی بخشیدن مهریه، مشورت و همراهی یک وکیل خانواده متخصص است تا مراحل به صورت رسمی و با سندیت قانونی انجام شود.
مدارک لازم برای بخشیدن مهریه
برای اینکه بخشش مهریه رسمیت پیدا کند و قابل قبول در مراجع قانونی باشد، مدارکی لازم است که باید آماده شوند:
-
عقدنامه یا سند ازدواج: این سند نشان می‌دهد مهریه مربوط به کدام ازدواج است.
-
سند مهریه یا قسمت مربوط به مهریه در عقدنامه: برای مشخص کردن میزان مهریه و اصل آن.
-
کارت ملی و شناسنامه زن و مرد: مدارک شناسایی رسمی طرفین.
-
سند بخشش مهریه: این سند معمولا در دفترخانه یا دادگاه تنظیم می‌شود و نشان می‌دهد زن مهریه‌اش را بخشیده است.
-
در صورت مراجعه به دادگاه: ممکن است لازم باشد دادخواست یا رضایت‌نامه مربوط به بخشیدن مهریه را ارائه دهید.
داشتن این مدارک روند بخشیدن مهریه را تسریع و از بروز مشکلات حقوقی جلوگیری می‌کند.
مراحل بخشیدن مهریه
مراحل بخشیدن مهریه معمولاً به شکل زیر انجام می‌شود:
-
تصمیم‌گیری و توافق: ابتدا زن و مرد باید به رضایت کامل در مورد بخشش مهریه برسند.
-
آماده کردن مدارک: مدارک مورد نیاز که بالاتر گفته شد آماده شود.
-
مراجعه به مرجع مربوطه: بسته به نوع بخشیدن مهریه، باید به دفترخانه، دفاتر اسناد رسمی یا دادگاه خانواده مراجعه کرد.
-
تنظیم و امضای سند بخشیدن مهریه: در حضور مسئول مربوطه، سند بخشش مهریه تنظیم و امضا می‌شود.
-
ثبت سند: سند بخشیدن مهریه در دفتر ثبت می‌شود و نسخه‌ای به طرفین داده می‌شود.
این مراحل باعث می‌شود بخشیدن مهریه به طور قانونی ثبت شود و دیگر حق بازگشت نداشته باشد.
بخشش مهریه با سند عادی
یکی از روش‌های بخشش مهریه، تنظیم سند عادی است. این نوع بخشش معمولاً به صورت یک توافق کتبی بین زن و مرد است که در آن زن اعلام می‌کند مهریه خود را بخشیده است. این سند ممکن است با امضای دو شاهد معتبر شود.
اما باید بدانید که بخشیدن مهریه با سند عادی، نسبت به سند رسمی اعتبار کمتری دارد و ممکن است در صورت بروز اختلاف، اثبات آن در دادگاه سخت‌تر باشد. بنابراین، توصیه می‌شود برای بخشیدن مهریه حتماً از روش‌های رسمی استفاده شود.
با این حال، در صورتی که زوجین به توافق کامل رسیده باشند و بخواهند سند بخشش مهریه را سریع‌تر تنظیم کنند، سند عادی می‌تواند اولین قدم باشد. البته برای اطمینان از صحت حقوقی آن، مشاوره حقوقی توصیه می‌شود.
بخشیدن مهریه در دفاتر اسناد رسمی و محضر
روش رایج و مطمئن برای بخشیدن مهریه، مراجعه به دفاتر اسناد رسمی یا محضر است. در این روش، زن و مرد به دفترخانه می‌روند و بخشش مهریه را به صورت رسمی و قانونی ثبت می‌کنند.
در دفترخانه، سندی تحت عنوان «قبول بذل مهریه» تنظیم می‌شود که زن در آن به طور صریح و واضح اعلام می‌کند مهریه خود را بخشیده است. این سند امضا و ثبت می‌شود و از این پس زن حق قانونی برای مطالبه مهریه ندارد.
مزیت این روش این است که بخشیدن مهریه کاملاً رسمی و قانونی است و در صورت بروز اختلاف، سند دفترخانه به عنوان سند رسمی معتبر است و دادگاه آن را محترم می‌شمارد. همچنین این روش از سوء تفاهم و مشکلات بعدی جلوگیری می‌کند.
سخن آخر
بخشش مهریه موضوع حساسی است که بهتر است در آن با دقت و آگاهی کامل عمل شود. چون کوچک‌ترین اشتباه در تنظیم مدارک یا عدم رعایت مراحل قانونی می‌تواند حق شما را در آینده به خطر بیندازد. برای همین توصیه می‌کنم اگر قصد بخشیدن مهریه را دارید، حتماً با یک وکیل متخصص و با تجربه مشورت کنید. یکی از وکلای باتجربه و حرفه‌ای در زمینه حقوق خانواده و مهریه، سامان مقیمی است.
ایشان سال‌هاست که به زوجین کمک می‌کند تا در مسائل مربوط به مهریه و بخشش آن بهترین تصمیم را بگیرند و با کمترین دغدغه حقوق خود را حفظ کنند. مشاوره با وکیل مثل سامان مقیمی می‌تواند شما را از مشکلات احتمالی در آینده مصون بدارد و روند قانونی را سریع‌تر و مطمئن‌تر پیش ببرد.