شاید بارها موقع معاملات ملک و املاک این سؤال برایتان پیش آمده باشد که عرصه و اعیان چیست و چه تفاوتی با یکدیگر دارند. در مورد این سؤال باید بگوییم عرصه همان زمین و محدود کلی زمین است که روی آن ساخت و ساز و یا کشاورزی صورت میگیرد؛ ولی اعیان به زبان ساده همان چیزی است که روی زمین به چشم دیده میشود مثل احداث ساختمان، کاشت درخت، ساخت استخر و… اگر علاقهمندید بیشتر با تفاوت عرصه و اعیان و نحوه محاسبه ارزش آنها آشنا شوید به شما پیشنهاد میدهیم تا پایان این مطلب ما را همراهی کنید.
معنی عرصه و اعیان چیست؟
عرصه به معنی زمین و ملک اصلی است که قابل تغییر نیست، بنابراین سند عرصه فقط مربوط به زمین تنهاست؛ ولی اعیان به معنی تغییراتی است که به صورت احداث ساختمان، انجام کشاورزی و… روی زمین اعمال میشود، بنابراین سند اعیان فقط مربوط به ساخت و ساز و کشت و زرع بر روی عرصه یا همان زمین است. به همین خاطر مقدار سهم هر نفر از عرصه بستگی به مقدار مالکیت اعیان آن دارد. چنانچه متوجه معنی عرصه و اعیان نشدید بنده سامان مقیمی به عنوان یکی از معتبرترین وکیل ملکی در کشور میتوانم به صورت آنلاین، تماس تلفنی و یا حتی به صورت حضوری شما را با تمام جزئیات و نکات عرصه و اعیان آشنا کنم.
فرق عرصه و اعیان چیست؟
در اینجا تفاوت عرصه و اعیان را از چند جهت با یکدیگر بررسی میکنیم:
تفاوت عرصه و اعیان در مالکیت
معمولاً صاحب زمین با مالک اعیان یک شخص است مثل بیشتر خانههای ویلایی؛ ولی گاهی اوقات مالک اعیان فقط میتواند صاحب قسمتی از عرصه باشد مثل مجتمعهای مسکونی که امروزه در بیشتر شهرها ساخته شده است. در واقع مالک یک واحد آپارتمانی فقط صاحب قسمتی از زمین اصلی به عنوان پارکینگ و انباری است.
پس اگر میان شما و مالکین عرصه مشکلاتی به وجود آمده است به شما توصیه میکنیم به کمک مشاوره و راهنماییهای حقوقی یک وکیل ملکی که تخصص زیادی در زمینه ملک و املاک دارد مشکلات خود را برطرف کنید؛ چون در ابتدای امر باید محدوده و سند مالکیت عرصه و اعیان ملک مذکور مشخص شود. سپس با آگاهی و تخصص زیاد طبق مقررات قانون اسلامی در مالکیت عرصه و اعیان طرح دعوا کرد.
تفاوت عرصه و اعیان در زمین های اوقافی
در بعضی مواقع صاحب اعیان یک شخص، ولی مالک زمین یا همان عرصه فرد دیگری است مثل زمین های اوقافی که در بیشتر شهرها وجود دارد. در چنین حالتی برای ساخت و ساز بر روی عرصههای اوقافی باید از اداره اوقاف اجازه بگیرید؛ چرا که مالکیت زمین های اوقافی همگی بر عهده اوقاف میباشد. از این رو باید شما سالیانه مبلغی را به اداره متولی به عنوان اجاره بهای عرصه بپردازید.
سند تگ برگ عرصه و اعیان چیست؟
سند تک برگ نشان دهنده مالکیت عرصه و اعیان است، یعنی فلان شخص طبق سند عرصه و اعیان مالک و اختیاردار کامل تمام ملک اعم از عرصه یعنی زمین و اعیان یعنی هر گونه دخل و تصرف روی زمین است. البته برای مشاوره و بررسی عرصه و اعیان املاک خود بهتر است با یک وکیل قرارداد مشاوره کنید؛ چرا که وکیل قرارداد با بررسی اسناد و اوراقی که در اداره ثبت اسناد و املاک موقعیت جغرافیایی ملک شما وجود دارد میتواند به خوبی از حقوق شما در برابر مأمورین رسمی دولت دفاع کند و با حدود صلاحیتهای حقوقی که دارد طبق مقررات قانون اسلامی بهترین و مناسبترین سند عرصه و اعیان را برایتان تنظیم کند.
نحوه محاسبه عرصه و اعیان
برای محاسبه ارزش عرصه و اعیان بر اساس نوع کاربری و تفکیک عرصه و اعیان چند حالت وجود دارد:
محاسبه ارزش عرصه در زمین های موات
ارزش زمین های مَوات یعنی زمینهایی که هیچگونه احیایی در آنها صورت نگرفته است چیزی حدود ۵۰ تا ۹۰ درصد ارزش روز ملک و املاک در بازار میباشد.
ارزش عرصه در زمین های بایر
ارزش زمین های بایر یعنی زمینهایی که سابقه احیا دارند ولی به هر دلیلی به مدت ۵ سال متوالی بدون استفاده و متروکه باقی ماندهاند معادل ۲۰ الی ۶۰ درصد ارزش روز ملک و املاک در بازار است.
ارزش عرصه در زمین های دایر
ارزش زمینهایی که سابقه ساخت و ساز و آبادانی دارند یعنی زمینهایی که بهرهبرداری شدهاند معادل ۵ الی ۳۰ درصد ارزش روز ملک و املاک در بازار است. البته ناگفته نماند که موقعیت جغرافیایی ملک و املاک بسیار مهم میباشد.
مساحت عرصه و اعیان چیست؟
مساحت عرصه همان مساحت کل زمین است؛ ولی مساحت اعیان فقط محدود به مقدار مساحت کاربری زمین است.
سخن پایانی
اگر در معاملات ملکی خو دچار مشکلی شدهاید ما با مشاوره حقوقی تخصصی در زمینههای مختلف به صورت رایگان راهنمای شما خواهیم بود تا حقوق مدنی و جزایی خود را بشناسید و همچنین در صورتی که به وکیل احتیاج داشتید با اخذ کمترین حق الوکاله و شرایط پرداخت معقول، از ابتدا تا انتهای رسیدگی قضایی در کنار شما خواهیم بود.